Επείγον ζήτημα αναδάσωσης της Κορινθίας: 4 ενεργοί και έμπειροι οικολόγοι επιχειρηματολογούν

Στο πλαίσιο φιλικής- ενημερωτικής συζήτησης συνάντησα τέσσερις πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους που έχουν ως κύριο γνώμονα την αγάπη τους για το περιβάλλον. Πριν λίγο καιρό είχα κάνει μια ερώτηση στον παλιό μου καθηγητή κ. Γιάννη Βαρελά, για το πώς θα μπορούσε να συντονιστεί μία δράση αναδάσωσης για τις καμένες δασικές εκτάσεις της Κορινθίας. Το είχε σκεφτεί αρχικά όπως μου αποκάλυψε, ρώτησε άτομα που ασχολούνται με τη σχολική αναδάσωση και με προσκάλεσε στο σπίτι του στον Άσσο Κορινθίας για μία συζήτηση για το τι μπορεί να γίνει για τις καμένες δασικές εκτάσεις- απόρροια των καλοκαιρινών μεγάλων πυρκαγιών στους δήμους της Κορινθίας, όπως αυτή στα Βελληνιάτικα. Ο κ. Βαρελάς και ο κ. Ανδρέας ασχολούνται μαζί εθελοντικά στην ομάδα Κήπος της Αφθονίας όπου έχουν αποκτήσει εμπειρία στα σχολικά εργαστήρια και στους λαχανόκηπους με σβόλους (δείτε ΕΔΩ), βλέπουν όμως επιτακτική την ανάγκη, να επεκταθούν και στον τομέα των αναδασώσεων, αφού η πολιτεία δεν κάνει τίποτα και η 'κοινωνία των πολιτών' δεν είναι αρκετά αφυπνισμένη, αλλά αποπροσανατολίζεται με περιβαλλοντικές δράσεις- φωτοβολίδες, τύπου ΣΚΑΙ. Παρών ήταν επίσης ο φυσικός καλλιεργητής κ. Γιώργος από τα Εξαμίλια Κορινθίας και ο Παναγιώτης Μανίκης που διατηρεί φυσικές καλλιέργειες στην Έδεσσα (δείτε ΕΔΩ).

Το βασικό πλάνο που συζητήσαμε ήταν ότι η δασική έκταση των καμένων είναι τεράστια και δεν μπορεί να αναδασωθεί αν δεν αντιληφθούν όλοι ότι είναι κομμάτι της ζωής τους η προστασία του δάσους. Και αν οι μεγαλύτεροι είναι 'χαμένη υπόθεση' καθώς το μυαλό τους έχει γεμίσει ασφυκτικά με μεγέθη μάκρο και μίκρο οικονομικά, υπάρχει ακόμα ελπίδα, δημιουργώντας μικρές κοιτίδες στα σχολεία της Κορινθίας, ώστε να αναδειχθούν οι πολίτες του αύριο με οικολογική πρωτίστως και στη συνέχεια οικονομική συνείδηση.

Γενικά είχα την απορία εάν ένα καμένο δάσος πρέπει να αποκατασταθεί με την ίδια χλωρίδα που είχε αναπτύξει. Η ιδέα που έχουν αναπτύξει όμως στον κήπο της αφθονίας, όπως με ενημέρωσε ο κ. Ανδρέας είναι ότι τα ελληνικά δάση έχουν ακατάλληλα καταληφθεί κατά 90% από εύφλεκτα δέντρα όπως πεύκα και κυπαρίσσια τα οποία είναι δύσκολο να επανέλθουν και αργούν να αναπτυχθούν. Θα εστιάσουν λοιπόν στη δημιουργία ενός μικρού σημείου με φυτά μελισσοκομικά και βραδύκαυστα δέντρα.

Το βασικό σκεπτικό είναι ότι ο κόσμος που είναι πρόθυμος να αναδασώσει δεν πρέπει να πηγαίνει στα δάση ως έρμαιο, αλλά με συνείδηση του τι κάνει και γιατί το κάνει. Επομένως όποια δράση αναπτυχθεί θα εμπεριέχει όσο είναι δυνατόν και κάποιες ημερίδες.

Ο Γιάννης Βαρελάς με τον Κήπο της Αφθονίας δηλώνει πρόθυμος να γίνουν αρωγοί σε όποια τέτοια προσπάθεια, αλλά χρειάζεται μαζικότητα. Κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικό να ευαισθητοποιηθεί και ο δήμος και να οργανώσει το όλο αυτό θέμα. Όπως δήλωσε και ο κ. Παναγιώτης "θα ήθελα να δω τον ίδιο τον δήμαρχο να ανεβαίνει στο βουνό και να φυτεύει δέντρα, όχι 1 συμβολικά, αλλά 100-200".

Το κόστος μάλιστα είναι εξαιρετικά μικρό σε περιπτώσεις μαζικής φύτευσης. 50 λεπτά κοστίζει το κάθε μελισσοκομικό φυτό. Όσον αφορά τη χρήση της καμένης έκτασης γης, είναι εξαιρετικά λεπτές οι ισορροπίες ανάμεσα στο δάσος και στα σημεία που οικειοποιείται ο καθένας για να τα εκμεταλλευτεί. Ο κ. Γιώργος από τα Εξαμίλια αναφέρει, ότι ο φόβος της οικειοποίησης, υπήρχε και πριν τις πυρκαγιές. Αποψιλώνουν το δάσος, ξεκινούν να το καλλιεργούν και μετά δηλώνουν ότι είναι δικό τους ως καταπατητές. Στα Εξαμίλια μέσα στους οικισμούς 'προκαλούνται συνέχεια μικρές φωτιές', κατά κάποιο τρόπο ελεγχόμενες, ώστε να καταπατηθούν. Ο κ. Ανδρέας αναφέρει ότι το νομικό πλαίσιο αφήνει τόσα παράθυρα που επιτρέπει την παρανομία ενάντια στη φύση. Όταν δεν υπάρχει οικιστικό και επιτρέπεται η παρανομία, ενώ δε επιβάλλονται πρόστιμα, προκαλούν την άναρχη δόμηση και την καταπάτηση του δάσους.

Γ. Βαρελάς και Π. Μανίκης

Παναγιώτης Μανίκης: Θεωρεί ότι είναι δώρο άδωρο αν αδιαφορεί η τοπική κοινωνία, να οργανωθεί οποιαδήποτε προσπάθεια αναδάσωσης από τις δημοτικές αρχές (που συνήθως και αυτό απρόθυμα το κάνουν). Και οι άνθρωποι είναι αδιάφοροι γιατί έχουν αναπαράγει μία σχέση εκμετάλλευσης με τη φύση και μετράνε τα πάντα γύρω τους με οικονομικούς όρους.

Ο πραγματικός πλούτος είναι η φύση όμως όπως μας έχει διδάσκει το οικονομικό κραχ του 1929 και τα χρόνια της κατοχής, καθώς ο πληθωρισμός είχε κάνει τα φυσικά προϊόντα να κοστίζουν εκατομμύρια σε χρήματα.

Οποιαδήποτε προσπάθεια σποράς και δενδροφύτευσης δεν πρέπει να γίνεται ως εφέ μεγάλων καναλιών ή εξυπηρετώντας συμφέροντα προβολής...Πρέπει να γίνεται αφού συνειδητοποιήσει ο κάθε άνθρωπος ποια είναι η θέση του δάσους στη ζωή του, από άποψη αισθητικής, οικονομίας αλλά και ψυχικής υγείας.

Οι άνθρωποι δεν έχουν επίγνωση του γεγονότος ότι οι κλιματολογικές αλλαγές οφείλονται κατά μέγα μέρος στην καταστροφή των δασών και θα επέλθει ερημοποίηση. "Το νερό πέφτει από τη γη...όχι από τον ουρανό" και συνεχίζει, "όσο πιο πολλά δάση υπάρχουν, ψηλά δέντρα με πλατιά φύλλα, τόσα περισσότερα σύννεφα συγκεντρώνονται σε μια περιοχή για να έχουμε βροχή". Αυτή είναι η βασική αρχή της φυσικής καλλιέργειας, την οποία όμως ο κόσμος δεν γνωρίζει και μπορεί ούτε καν οι δασολόγοι.

"Αν δεν ενδιαφέρονται οι κυβερνήσεις, η αυτοδιοίκηση κλπ, πρέπει εμείς να μπούμε μπροστά αναφέρει. Να δημιουργήσουμε εμείς ξανά δάση, να ξαναφέρουμε το νερό".

Δεν έχει τελικά νόημα να οργανώνονται αναδασώσεις από κάθε δήμο ξεχωριστά. Χρειάζεται μια γενικότερη συλλογική προσπάθεια, όπου οι άνθρωποι θα έχουν αντιληφθεί το δικό τους ρόλο και ευθύνη. "Πρέπει να κατανοήσουμε ότι όταν η φύση πεθαίνει, η ανθρωπότητα πεθαίνει"..."τότε οι προσπάθειες κάποιων γραφικών που σπέρνουν και φυτεύουν δεν θα είναι μεμονωμένα γεγονότα". Μέχρι να έρθει η συνειδητοποίηση όμως..."θα ρίχνουμε σπόρους στις ανθρώπινες καρδιές".

Στο κλείσιμο της συζήτησης, ο κ. Παναγιώτης αναφέρθηκε φυσικά και στην ελληνική παιδεία και στο πόσο παραμελημένη είναι η μορφή μάθησης που εστιάζει στη φύση, αλλά και με ένα φυσικό τρόπο διδακτικής, που επιτρέπει τη χαρά και τη χαλάρωση. Είναι δύσκολο να καλλιεργηθούν οι επόμενες γενιές γιατί αυτοί που κατέστρεψαν τη φύση μπορούν να τους διδάξουν πως να την προστατεύσουν;

Ανδρέας Στρουμπούλης: τα δάση της ελληνικής γης είναι 'δομημένα' από πολύ εύφλεκτα φυτά τα οποία καταστρέφονται παντελώς στις πυρκαγιές. Σκοπεύουμε λοιπόν στα βραδύκαυστα δέντρα όπως τα μελισσοκομικά, που θα γονιμοποιούν και την ατμόσφαιρα.

Ο κ. Ανδρέας εργάζεται εθελοντικά στον κήπο της αφθονίας και έχει βρει 'δίοδο' στα σχολεία της Κορινθίας ώστε να φυτεύει τους σπόρους της οικολογίας. Υπάρχουν αρκετοί εκπαιδευτικοί που δίνουν προτεραιότητα σε αυτήν την παιδεία. Αυτό όμως θα έπρεπε να γίνεται πιο συστηματικά και σε καθημερινή βάση. Ο κ. Ανδρέας βλέπει ότι η ελαστικότητα των νόμων προκαλεί την επεκτατικότητα των οικιστών και των εκμεταλλευτών της γης. Ο επεκτατισμός και ο ατομικισμός μας έφεραν ως εδώ θεωρεί.

Ο κ. Γιώργος ήταν από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιστροφής στη φύση. Ύστερα από πολλά χρόνια βαριάς εργασίας σε εργοτάξια και σε μηχανολογικό πλαίσιο, τα παράτησε όλα, ασχολείται με τη φυσική καλλιέργεια και συμμετέχει σε οικολογικές δράσεις. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε ότι όταν μιλούσε για τη φύση η φωνή του σχεδόν έτρεμε. "Νιώθω πολύ υπεύθυνος για το τι θα παραδώσω στις επόμενες γενιές σχετικά με τη φύση".

Γιάννης Βαρελάς: "Εμένα έχει παγώσει η καρδιά μου όταν βλέπω ένα τόσο αδιάφορο περιβάλλον".

Ο κ. Βαρελάς ανέφερε ότι ο ένας εχθρός του δάσους είναι οι πυρκαγιές, αλλά ο άλλος είναι ο επεκτατισμός του αγροτικού πληθυσμού, που κατά καιρούς οικειοποιείται τμήματα δάσους. Δεν μπορεί να στραφεί όμως απέναντι σε μία ομάδα όπως οι αγρότες, διότι θεωρεί ότι το γενικό συμφέρον είναι κοινό και πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να διατηρηθεί το δάσος. Για αυτό τα σχολεία είναι ο βασικός πυρήνας.

Την ομάδα Κήπος της Αφθονίας μπορείτε να συναντήσετε το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου, στο Ιστορικό και Λαογραφικό μουσείο Κορίνθου στο πλαίσιο του σεμιναρίου «Απλά… παραδοσιακά… γαστρονομικά», όπου θα παρουσιάσουν:

Θέμα: α) Λαχανόκηποι της αυτάρκειας
β) Σπουδαία τα λάχανα
Παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών και σιτηρών

• 11.30 μέχρι 14.00 στο Λαογραφικό Μουσείο Κορίνθου
• 11.30 - 11.45
• Σπουδαία τα λάχανα, ένα «ταξίδι» στα άγρια χόρτα της Κορινθίας, Γιάννης Βαρελάς και Η οικολογική γεωργία - η κραυγή του αγρότη, Βαγγέλης Σκαπεντζής
• 11.45 – 12.00
• Παραδοσιακές ποικιλίες λαχανικών  σιτηρών  οπωροφόρων δέντρων και αυτόχθονες φυλές ζώων, Γιάννης Βαρελάς
• 12.00 – 12.15 Λαχανόκηποι της αυτάρκειας – Φυσικά αγροκτήματα, Γιώργος Βύρλας
• 12.15 – 12.30 Το φαρμακείο της φύσης στο σπίτι μας, Σωσώ Σκούρτη
• 12.30 – 12.45 Χωρίς θέμα, Αντώνης Διαμαντίδης
• 12.45–13.00 Χωρίς θέμα, Κωνσταντίνα Λίτσα
• 13.00 – 13.15 Τροφή: Από το χωράφι στο ανθρώπινο σώμα, Μαριάννα Κωτσογιάννη
• 13.15 – 14.00 Συζήτηση.

Ακούστε μερικά αποσπάσματα από τη συζήτηση: